LEFKOŞA– KıbrısUluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) tarafından yayınlanan gizli belgeler, yalnızca çok sayıda yasadışı mali faaliyeti ortaya çıkarmakla kalmıyor, aynı zamanda küçük Akdeniz adası Kıbrıs ile küresel porno endüstrisi arasındaki şaşırtıcı ilişkiyi de ortaya koyuyor.
Sızdırılan belgelere göre Kıbrıs Cumhuriyeti, ekonomik modeli ve uygun vergi koşulları sayesinde yetişkinlere yönelik içerik üreten işletmeler için önemli bir merkez haline geldi.
Kıbrıs, ABD veya Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerden farklı olarak porno stüdyolarına ev sahipliği yapmasa da, dünyanın en büyük yetişkinlere yönelik içerik şirketlerinden bazılarının Avrupa üssü olarak hizmet veriyor. Bunlar arasında Pornhub ve YouPorn’un sahibi olan ve eski adıyla MindGeek olarak bilinen Aylo ve Stripchat ve xHamster’ın ana şirketi Wisebits yer alıyor.
Cazip Vergilendirme Değerli Bir Faktördür
KıbrısGizli başvurular, yetişkinlere yönelik içerik segmentindeki diğer birçok şirketin de genel merkezlerini veya yan kuruluşlarını Kıbrıs’ta kurduğunu gösterdi. Konuyu araştıran Fransa’nın Le Monde gazetesi, bunun nedeni olarak ada cumhuriyetinin vergilendirme politikalarını gösterdi.
Avrupa Birliği’nin (AB) bir üyesi olan Kıbrıs Cumhuriyeti, potansiyel olarak yüzde 2,5 gibi düşük bir efektif vergi oranına ek olarak temettü ve imtiyaz ücretlerinden neredeyse hiç vergi toplamamaktadır. Bu, Kıbrıs’ı, büyük şirketlerin vergi yükümlülüklerini azaltmak için çeşitli şirketler arasında sıklıkla para aktardığı endüstriler için kazançlı bir yer haline getiriyor.
Vergi optimizasyonu jargonunda “IP boxing” olarak bilinen bu finansal formül, Aylo’nun yan kuruluşu MG Freesites örneğinde açıkça görülmektedir. Le Monde’a göre grubun gelirlerinin çoğunluğunu elinde bulunduran şirket, 2019’da 248 milyon avroluk satışlar üzerinden yalnızca 2 milyon avro vergi ödedi. Düşük vergi faturası, diğer küme iştiraklerine 220 milyon avronun üzerinde ödeme yapılarak elde edildi. 84 milyon avroluk telif ücreti de dahil olmak üzere çeşitli hizmetler şirketin kârının mütevazı görünmesini sağlıyor.
FİNANS VE ÖDEME KOLAYLIKLARI
Kıbrıs, vergi avantajlarının yanı sıra yetişkinlere yönelik içerik sitelerine başka bir avantaj daha sunuyor: porno şirketleriyle çalışmaya istekli birçok finans ve ödeme hizmeti. Çok sayıda büyük banka ve ana akım ödeme hizmetleri, imaj ve sorumluluk kaygılarını öne sürerek seks endüstrisiyle ilgilenmeyi reddediyor. Visa ve Mastercard, The New York Times gazetesi tarafından ilgili bir belgenin yayınlanmasının ardından 2020 yılında Pornhub ile bağlarını kopardı ve daha sonra yasağı diğer yan kuruluşları da kapsayacak şekilde genişletti.
Söz konusu dönemde Kıbrıslı şirketler, yetişkinlere yönelik web siteleri için kripto varlıkları veya kredi kartı ödeme sistemleri sunarak bu faydalı pazardan yararlandı. Bu hizmetler, yüksek ret oranları ve iptal talepleri ile karakterize edilen süreçlerin yüksek riskli yapısı nedeniyle geleneksel işletmelere göre daha yüksek bir komiteyle birlikte gelir.
BAŞKAN NİKOS ANASTASIADIS’İN DÖNEMİ
Kıbrıs’la ilgili yeni ortaya çıkanların merkezinde Cumhurbaşkanı Nicos Anastasiadis’in hükümetleri yer alıyor. 2013’teki mali kriz öncesinde ‘vergi cenneti’ olarak anılan Kıbrıs, Anastasiadis’in iktidara geldiği yıllarda büyük skandallarla uluslararası gündemdeydi.
Dün itibarıyla gündeme gelen yeni açıklamalar, Anastasiadis’in on yıl boyunca Kıbrıs Cumhuriyeti’nin başında olduğu döneme işaret ediyordu. Le Monde, bu dönemde adada seks endüstrisinin kök saldığına dikkat çekti.
Aslen avukat olan Anastasiadis, 2013 yılında Kıbrıs’ı mali krizden kurtarma taahhüdüyle iktidara geldi. Anastasiadis’in Lefkoşa merkezli hukuk bürosu, başkanlığı döneminde de Al Jazeera’nin geçtiğimiz dönemde gündeme getirdiği bazı karanlık dosya ve işlemlerde yer almaya devam etti. Anastasiadis, 2023’ün başlarında başkanlığı yakın meslektaşı eski diplomat Nikos Christodoulides’e devretti.
KIBRIS GİZLİ BELGELERİ
Kıbrıs14 Kasım akşamı ICIJ konsorsiyumu tarafından sızdırılan gizli belgeler, Kıbrıs’ın yasadışı mali faaliyetlerin merkezi olarak kullanıldığını ortaya çıkardı. Belgeler, AB’nin, özellikle Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgali sırasında Rus oligarklarının servetlerini taşımak ve Batı yaptırımlarını baltalamak için kullandığı Kıbrıs’ın bankacılık sistemini kontrol edemediğini vurguladı.
Veriler, Kıbrıs merkezli hizmet sağlayıcısı Dimitris Ioannidis’in bu oligarkların varlıklarını gizlemelerine bilerek yardım ettiğini gösterdi. Şirketi MeritServus, aralarında Konstantin Malofeyev ve Roman Abramovich’in de bulunduğu Rus oligarklarına ait 100’den fazla şirketin operasyonlarını yönetiyordu.
Diğer ortaya çıkanlar arasında, Suriye devlet petrol şirketi ile Kıbrıs’ta kayıtlı bir komisyoncu arasında ABD’li üretici NOV Inc.’den sondaj ekipmanı satın alma süreçlerini kolaylaştırarak Kıbrıs’ın yüzyılın tarihi hasarına katkıda bulunma rolü de vardı.
